อย่างที่เรารู้กันดีว่า “ข้าว” เป็นอาหารหลักของคนไทย ส่วนใหญ่เรานิยมกินข้าวขาว ขาวหอมมะลิ ข้าวเหนียว หรือข้าวชนิดต่าง ๆ ซึ่งมีทั้งการนำมาหุงให้สุก การผัด การนึ่ง และการต้ม แต่ยังมีอีกหนึ่งวัตถุดิบที่ได้จากข้าวซึ่งหลายคนอาจมองข้าม นั่นก็คือ ปลายข้าวหอมมะลิ นั่นเองค่ะ
ปลายข้าวหอมมะลิ คืออะไร?
ก่อนอื่นเราลองมาสำรวจกันก่อนว่าเมล็ดข้าวมีส่วนประกอบอะไรบ้าง
ในเมล็ดข้าวมีส่วนประกอบหลัก คือ เปลือกหรือแกลบ รำ จมูกข้าว แป้งที่เป็นเมล็ดข้าว และปลายข้าว
จมูกข้าว (germ) เป็นส่วนที่หลายคนคุ้นเคยกันดีเนื่องจากมีคุณค่ามาก ประกอบด้วยวิตามินอีและวิตามินบี ที่ใช้ในการเผาผลาญแป้งในข้าวเพื่อให้เกิดพลังงาน ส่วนปลายข้าว คือ ข้าวในส่วนที่เป็นเมล็ดข้าวและจมูกข้าวแต่แตกหักจากกระบวนการขัดสีนิยมนำมาทำโจ๊ก ซึ่งได้รับการการันตีว่าปลายข้าวนั้นสามารถนำมาต้มโจ๊กได้อร่อยมาก โดยปลายข้าวที่นิยมรับประทานมากที่สุดก็คือปลายข้าวหอมมะลินั่นเอง
ปลายข้าวหอมมะลิอุดมไปด้วยสารอาหารหลายอย่าง มีทั้งโปรตีนและคาร์โบไฮเดรต แต่มีไขมันและเยื่อใยต่ำ มี 3 ขนาด คือขนาดเล็ก ขนาดกลาง และ ขนาดใหญ่หรือที่เรียกกันว่าข้าวท่อน ปลายข้าวหอมมะลิขนาดเล็กมักมีส่วนของจมูกข้าวซึ่งเป็นต้นอ่อน มีทั้งโปรตีน ไขมัน วิตามิน และแร่ธาตุมากกว่าส่วนอื่นของเมล็ด จึงมักมีราคาแพงและหาซื้อได้ยากกว่าปลายข้าวขนาดกลาง และขนาดใหญ่ ส่วนปลายข้าวเหนียวมีคุณค่าทางอาหารใกล้เคียงกับปลายข้าวเจ้าและปลายข้าวหอมมะลิ แต่นิยมนำไปใช้เป็นอาหารสัตว์ควบคู่กับวัตถุดิบที่มีเส้นใยสู่ง เช่น รำละเอียด เติมเพิ่มลงไปในสูตรอาหารเพื่อช่วยแก้ปัญหาท้องผูก
ส่วนการเลือกใช้ปลายข้าวหอมมะลิควรเลือกปลายข้าวใหม่ หลีกเลี่ยงปลายข้าวเก่าที่มีมอด ใยหนอน แกรบ หรือดอกหญ้าปนมา
ปลายข้าวหอมมะลิ ราคาเท่าไร ซื้อที่ไหน?
ปลายข้าวหอมมะลิมีราคาไม่แพงแต่คุ้มค่าเพราะอุดมไปด้วยคุณประโยชน์หลากหลาย สามารถหาซื้อได้ทั้งในห้างสรรพสินค้าและร้านค้าที่จำหน่ายผลิตภัณฑ์จากข้าวโดยเฉพาะ
การตรวจสอบคุณภาพของ ปลายข้าวหอมมะลิ
- ดูจากลักษณะรูปร่างและขนาด : ควรเป็นปลายข้าวหอมมะลิขนาดเล็กเพราะจะย่อยได้ง่ายกว่า
- ดูจากสีของวัตถุดิบ : ปลายข้าวหอมมะลิต้องค่อนข้างใส สะอาด ปราศจากสีหรือวัตถุดิบอื่น ๆ ปนเปื้อน
- ลองใช้มือสัมผัส : หากสามารถสัมผัสได้ให้ลองนำมากำ หากไม่ติดมือแสดงว่าแห้งกำลังดี ไม่มีความชื้นปนมาด้วย
- ดมกลิ่น : ปลายข้าวหอมมะลิที่ดีไม่ควรมีกลิ่นหืนหรือเหม็นสาบ
ประโยชน์ที่เราได้จากปลายข้าวหอมมะลิ
ข้าวจัดว่ามีประโยชน์และมีคุณค่าต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์อย่างมากตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ปลายข้าวหอมมะลิเองก็เช่นกัน เพราะมันอุดมไปด้วยโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และแร่ธาตุต่าง ๆ อีกหลายชนิด โดยประโยชน์หลัก ๆ ของปลายข้าวหอมมะลิที่เราได้รับก็คือ
1. ปลายข้าวหอมมะลิมีไขมันต่ำ
เนื่องจากเป็นส่วนของข้าวหักและจมูกข้าว ปลายข้าวหอมมะลิจึงมีไขมันต่ำ สามารถรับประทานได้โดยไม่ต้องกังวลเรื่องคอเลสเตอรอล
2. ปลายข้าวหอมมะลิมีโปรตีนสูง
ปลายข้าวหอมมะลิอุดมไปด้วยโปรตีน โดยในปลายข้าวมีโปรตีนมากกว่า 8%
3. ปลายข้าวหอมมะลิเก็บได้นานโดยไม่มีกลิ่นหืน
เนื่องจากมีเยื่อใยและไขมันต่ำ เราจึงสามารถเก็บรักษาปลายข้าวหอมมะลิไว้ได้นานโดยไม่ต้องกังวลเรื่องกลิ่นเหม็นหืน
สูตรโจ๊กจากปลายข้าวหอมมะลิ
ทำโจ๊กกินเองกันเถอะ ใครคิดว่าการจะกินโจ๊กสักมื้อก็แค่ออกไปซื้อหน้าปากซอยก็ได้ แต่ถ้าอยากได้ความภูมิใจเราก็สามารถทำเองได้ แถมได้หลายชามเติมหมูได้ไม่อั้น หรือจะเหยาะซอสเท่าไหร่ก็ไม่มีใครว่า ไปดูส่วนผสมและวิธีทำกันเลยค่ะ
ส่วนผสม
- ปลายข้าวหอมมะลิ 1 1/4 ถ้วย
- หมูบด 1 1/4 ถ้วย
- น้ำมันรำข้าว 1 ช้อนโต๊ะ
- น้ำมันหอย 1/2 ช้อนชา
- น้ำมันงา 4 ช้อนชา
- แป้งมันสำปะหลัง 1 ช้อนชา
- ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนชา
- น้ำตาลทราย 1/4 ช้อนชา
- น้ำซุปกระดูกหมู 6 ถ้วย
- ขิงอ่อนซอย ตามชอบ
- ต้นหอมซอย ตามชอบ
วิธีทำ
- ซาวปลายข้าวหอมมะลิให้สะอาด ตักใส่กระชอนพักไว้ให้สะเด็ดน้ำ จากนั้นผสมเนื้อหมูกับน้ำมันหอย แป้งมัน และน้ำมันงา นวดให้เข้ากันแล้วจึงนำเนื้อหมูบดไปแช่เย็นทิ้งไว้ 30 นาที
- เทน้ำซุปใส่หม้อตั้งไฟแรง รอให้เดือดจึงใส่ข้าวและน้ำมันรำข้าวลงไป คนเป็นระยะ ๆ ให้เข้ากัน
- พอน้ำซุปเริ่มเดือดให้หรี่ไฟอ่อน คนไปเรื่อย ๆ จนข้าวสุกและเนื้อโจ๊กนุ่มเนียน
- ปั้นหมูบดเป็นก้อน ใส่ลงไปต้มในโจ๊กให้สุก ปรุงรสด้วยซีอิ๊วขาวและน้ำตาลทรายตามชอบ
- ตักโจ๊กใส่ชาม โรยต้นหอมและขิงซอยตกแต่งหน้า จากนั้นจึงตอกไข่ไก่สดลงไปเพื่อเพิ่มคุณค่าและรสอร่อย
ปลายข้าวหอมมะลิอาจเป็นวัตถุดิบที่ใครหลายคนมองข้าม แต่ความจริงแล้วปลายข้าวหอมมะลินั้นอุดมไปด้วยคุณค่าสารอาหารหลายอย่างที่มีประโยชน์ต่อร่างกายของเรา นอกจากนี้ยังมีราคาถูก มีกลิ่นหอม สามารถนำมาปรุงอาหารยอดนิยมอย่างโจ๊กได้อร่อย มีคุณค่า เหมาะสำหรับเด็กคนป่วย และทุกคนในครอบครัวค่ะ
